Wat is Cholesterol?

Cholesterol is een bouwstof in het menselijk lichaam voor cellen en hormonen. Cholesterol is een onmisbare bouwstof waar mensen niet zonder kunnen.

Het speelt een belangrijke rol in het dagelijks functioneren van je lichaam. Het is nodig voor de opbouw van lichaamscellen, de productie van hormonen en het speelt een belangrijke rol in de spijsvertering.

Cholesterol zit in veel dierlijke en plantaardige producten die we eten, toch wordt het overgrote deel van cholesterol in het lichaam zelf aangemaakt. De lever is verantwoordelijk voor de aanmaak van cholesterol.

Een verhoogd cholesterol is geen ziekte en geeft op zich geen klachten. Maar als uw LDL cholesterolgehalte jarenlang verhoogd is, kan de stof zich in de vaatwand ophopen. Uw bloedvaten worden daardoor nauwer en kunnen op den duur dichtslibben.

Dan kunt u problemen krijgen met hart en vaten, bijvoorbeeld angina pectoris (pijn op de borst), nierschade een hartinfarct of een beroerte.

De laatste jaren is er echter een grote toename van het aantal mensen met een verhoogd gehalte aan cholesterol.

Risicofactoren

Het risico op hart- en vaatziekten is verhoogd bij een te hoog cholesterol gehalte. Andere risicofactoren die van invloed zijn op een te hoog cholesterol zijn bijvoorbeeld roken, hoge bloeddruk, diabetes of overgewicht.

Ook erfelijkheid speelt een rol. Elk van deze risicofactoren vergroot de kans op een te hoog cholesterolgehalte en daarmee de kans op hart- en vaatziekten.

Verschillende vormen

Cholesterol is een vetachtige stof die niet oplost in water of bloed. Eiwitten lossen wel op in het bloed. Om cholesterol te transporteren, is cholesterol daarom verpakt in een soort eiwitbolletjes: de lipoproteïnen.

We kunnen 3 soorten lipoproteïnen onderscheiden:

• Hoge Dichtheid Lipoproteïnen (HDL)
• Lage Dichtheid Lipoproteïne (LDL)
• Zeer Lage Dichtheid Lipoprotëinen (VLDL)

LDL wordt het ‘slechte’ cholesterol genoemd. Veel cholesterol in de LDL-deeltjes is namelijk de oorzaak van het risico op hart- en vaatziekten. LDL vervoert cholesterol naar de cellen en spieren. Onderweg nestelt LDL zich gemakkelijk in de wanden van slagaders waardoor de slagaders kunnen vernauwen en dichtslibben. Dit proces heet slagaderverkalking. Hoe meer de slagaders vernauwd zijn, hoe groter het risico op een hart- of vaatziekte.

HDL wordt het ‘goede cholesterol’ genoemd. HDL transporteert het teveel aan cholesterol in LDL naar de lever. Via de lever komt het cholesterol in de darmen en verlaat het het lichaam via de ontlasting.

VLDL transporteert vetten (triglyceriden) van de lever naar de weefsels. VLDL zet onderweg vetten af en gaat over in een LDL-deeltje.

Oorzaken

Cholesterolwaarden

Het cholesterolgehalte wordt gemeten door bloedonderzoek. Van nature schommelt het cholesterolgehalte in het bloed. Een hoge waarde kan een uitschieter zijn. Er zijn meerdere metingen nodig om een betrouwbaar beeld te krijgen van het cholesterolgehalte.

In het algemeen wordt bij het totaal cholesterolgehalte de volgende indeling aangehouden:

Totaal cholesterolgehalte	Het cholesterolgehalte is
lager dan 5,0 mmol/l	normaal
5,0 – 6,4 mmol/l	licht verhoogd
6,5 – 7,9 mmol/l	verhoogd
hoger dan 8,0 mmol/l	sterk verhoogd

De waarde van het totale cholesterolgehalte is echter niet voldoende om met zekerheid vast te stellen of iemand een verhoogd cholesterolgehalte heeft. De arts bekijkt ook een aantal onderliggende waarden:

• LDL-cholesterolgehalte
• HDL-cholesterolgehalte
• Triglyceridengehalte

Een hoog HDL-cholesterolgehalte is gunstig. Een hoog LDL-cholesterolgehalte of een hoog triglyceridengehalte is ongunstig.

Cholesterol verlagen